Χαρούπι: Το θαύμα της Κρητικής γης

Αν και δεν είναι κρυμμένο, αποτελεί διατροφικό θησαυρό

Το χαρούπι προέρχεται από την χαρουπιά, ένα γηγενές δέντρο με μακρά διάρκεια ζωής που ευδοκιμεί κυρίως στη Μεσόγειο. Στην Ελλάδα τις χαρουπιές τις συναντάμε, κατά κύριο λόγο, στην Κρήτη· τόσο σε βουνοπλαγιές, και στους δρόμους όσο ακόμα και σε χαράδρες. Μοιάζει αρκετά με τον καρπό της φασολιάς, ιδιαιτέρως όταν είναι άγουρο και άρα πράσινο ακόμα, ενώ όσο ωριμάζει αποκτά καστανές αποχρώσεις.

Η επιστημονική ονομασία για το δέντρο της χαρουπιάς, Ceratonia siliqua L. προέρχεται από την ελληνική λέξη «κέρατο», λόγω του κερατομορφικού σχήματος του καρπού και από την λατινική λέξη «siliqua», που αναφέρεται στην σκληρότητα και στο σχήμα των λοβών. Αν και η προέλευση του χαρουπιού, μέχρι και σήμερα, δεν είναι απολύτως ακριβής, γνωρίζουμε πως πρωτοεμφανίστηκε είτε στην λεκάνη της Μεσογείου, ή στην Αραβική χερσόνησο, ή στο Κέρας της Αφρικής. 

Ιδιαιτέρως ενδιαφέρον είναι το γεγονός, πως το χαρούπι έχει αποτελέσει την βασική τροφή πολλών λαών σε περιόδους λιμού. Για παράδειγμα, πολλά παιδιά σώθηκαν χάρη σε αυτό κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Πολέμου. Αν και η βασική χρήση του χαρουπιού, μέχρι και σήμερα, παραμένει να είναι ως ζωοτροφή, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός πως πλέον έχει καθιερωθεί ως μία διατροφικά πλούσια τροφή. Βρίσκεται στο κέντρο των νέων διατροφικών τάσεων, καθώς ικανοποιεί τις βασικές «απαιτήσεις» του σύγχρονου ανθρώπου. Με άλλα λόγια, είναι μια τροφή χαμηλή σε θερμίδες, που δεν περιέχει καφεΐνη ούτε γλουτένη, και να είναι ιδιαιτέρως θρεπτική.

Τα οφέλη του χαρουπιού

Αναλυτικότερα, στα οφέλη του χαρουπιού συγκαταλέγεται πως είναι αρκετά πλούσιο τόσο σε υδατάνθρακες όσο και σε πρωτεΐνες. Μάλιστα, αξίζει να σημειώσουμε πως τα 100γρ. περιέχουν 5-8 γρ. πρωτεΐνης καθιστώντας το μια εξαιρετικά δυναμωτική και χορταστική τροφή.

Ακόμη, δεν περιέχει σχεδόν καθόλου λίπος ενώ είναι γεμάτο φυτικές ίνες. Πρόκειται για μια εύπεπτη τροφή χωρίς γλουτένη επιτρέποντας την κατανάλωσή της από άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη. Το χαρούπι χαρακτηρίζεται από αφθονία σε βιταμίνη Α, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και ιχνοστοιχεία όπως είναι το κάλιο, ο φώσφορος, το μαγνήσιο, ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο κι ο χαλκός. 

Εντύπωση προκαλούν και τα υψηλά ποσοστά ασβεστίου που περιέχει καθώς προσφέρει διπλάσιο ασβέστιο απ’ ότι το γάλα που είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη των οστών στην παιδική και εφηβική ηλικία αλλά και μεταγενέστερα στην εγκυμοσύνη και στην εμμηνόπαυση. Ο καρπός της χαρουπιάς περιέχει και πολυφαινόλες, αντιοξειδωτικά συστατικά που βοηθούν στην πρόληψη του καρκίνου και της υπερλιπιδαιμίας.

ΧΡΗΣΗ

Μπορεί να καταναλωθεί τόσο ως χαρουπάλευρο σε διάφορες συνταγές όσο και ως χαρουπόμελο, το οποίο είναι ιδιαιτέρως ευεργετικό στην καταπολέμηση του βήχα.

Σε περίπτωση που δεν το γνωρίζατε, το αλεύρι χαρουπιού αντικαθιστά εξαιρετικά τη σκόνη κακάο επιτρέποντας την παρασκευή γλυκών, ψωμιών και άλλων προϊόντων με λιγότερες θερμίδες, λιγότερα λιπαρά και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη αντικαθιστώντας το κακάο και τη σοκολάτα.

Ιδέες χρήσης του χαρουπιού

1. Προσθήκη της σκόνης χαρουπιού στα smoothies και σε φρέσκους χυμούς
2. Πασπάλισμα της σκόνης χαρουπιού σε παγωτό και γιαούρτι
3. Προσθήκη χαρουπάλευρου στη ζύμη ψωμιών, κριτσινιών, ντάκων και κάθε είδους αρτοσκευασμάτων
4. Αντικατάσταση του ροφήματος σοκολάτας με ένα ρόφημα χαρουπιου